گزارش دیدار نیوز از نشست «موانع روشنفکری در ایران» برگزار شده در ۱۶ امرداد ۱۴۰۳ در فرهنگ‌سرای ملل با همکاری انجمن جامعه‌شناسی ایران (گروه جامعه‌شناسی سیاسی) و کانون فرهنگ و زندگی | منتشر شده در ۱۸ امرداد ۱۴۰۳ |  نمایش گزارش  | احمد بخارایی: ابتدا از معنا و مفهوم روشنفکری گفتم و از روند شکل گیری و پدیداری تاریخی اش. دوم، نگاه شکلی و فرمی و قالبی به پدیده. (همان علت صوری در منطق) سوم، زاویه‌ی محتوایی و عناصر محتوایی پدیده. چهارم، معطوف به آینده، پیامد‌ها و خروجی‌های آن پدیدار و رخداد. نگاه جامع، مجموع که این چهار مورد است و نتیجه و خروجی آن که از همه مهم‌تر است. روشنفکری، خروجی اش چیست؟ یکی از شاخص‌های این مهم، توسعه سیاسی است. چرا توسعه سیاسی اتفاق نیفتاده است؟ هانتینگتون، چهار مولفه دارد. یکم، تفکیک قوای سیاسی (همان استقلال قوا و حتی احزاب) دوم، مشارکت‌های داوطلبانه. ان جی او ها. سوم، حاکمیت عقلایی است. یعنی سیاستگذاری‌ها در جامعه، براساس واقعیات واقعا موجود و ملموس باشد. حالا برسیم به موانع توسعه سیاسی. یعنی اینکه پس پدیده روشنفکری محقق نشده. یک: خشونت سیاسی. یعنی خشونت، مشر...

| گفت‌وگو میان احمد بخارایی، فرج سرکوهی، عطا هودشتیان و مهدی خلجی درباره‌ی روشن‌فکر ایرانی (نوبت ۲)، برگزار شده در اتاق «پرتو» در کلاب‌هاوس |  پخش جریان نشست (شنیداری)  | احمد بخارایی:  در این گفت‌و‌شنود به این مباحث پرداختم: با ذکر مجدد ۹ ویژگی برای "روشن‌فکری" نتیجه گرفتم که در ایران معاصر چندان روشن‌فکر نداشته‌ایم. روشن‌فکری دینی"، ترکیبی جعلی است. با مرور برخی موارد در مواضع اشخاصی نظیر احمد شاملو، فریدون آدمیت و باقر پرهام به نحیف بودن جریان موسوم به "روشن‌فکری" اشاره داشتم. مرور هفته‌نامه‌ی "کتاب جمعه" و ماه‌نامه‌ی "آدینه" در دو دهه پس از انقلاب و ضعف روشن‌گران. شرایط و لوازم تحقق جریان "روشن‌فکری" در زمان اکنون عطف به سه زمان: گذشته، حال و آینده از چهار زاویه: تاریخ، اشکال روشن‌فکری، خرده‌نظام‌های چهارگانه‌ی اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و اجتماعی در محتوای روشن‌فکری و بالاخره مقوله‌ی کنش‌گری روشن‌فکرانه. امید که بشنوید و نقد کنید. سپاس | نوبت ۲ |

| گفت‌وگو میان احمد بخارایی، سروش دباغ و مصطفی دانش‌گر درباره‌ی روشنفکر ایرانی، برگزار شده در اتاق «خانه‌ی پرتو» در کلاب هاوس | | پخش جریان نشست | | احمد بخارایی: چیزی بیش از چهار ساعت در کلاب‌هاوس در میان جمع زیادی از حضار کم و بیش اندیشمند با دو عزیز که استادان دانشگاه در خارج و نیز مدافع "روشن‌فکری دینی" بودند بحث چالشی و اجتماعی ـ فلسفی داشتیم. مدعای من، ذاتی بودن "خداباوری" و نیز ذاتی بودن "معادباوری" برای ادیان بود و بر این اساس استدلال کردم که چگونه واژه‌ی ترکیبی "روشنفکری دینی" دارای مفهوم نیست و بمانند "آب‌غوره‌ی فلزی" جمع دو نقیض است. از دیگر سو با برشمردن ۹ ویژگی برای "روشنفکری" به معنای عام (اتکا به خرد و عقل گفتمانی، نوگرا، استدلال‌محور، تکیه بر تجربه‌گرایی فراتر از پوزیتیویسم، این‌جهانی در سنجش، انتخاب مبتنی بر آگاهی، آلترناتیو‌ساز، اندیشه‌ی معطوف به عمل در سه جهت: اعتراض، تغییر و برساخت و بالاخره ویژگی نهم: گفتمان فرادینی) نتیجه گرفتم که در ایران معاصر و در طی سده‌ی اخیر، جریان روشن‌فکری در ایران شکل نگرفته‌اس...

مناظره‌ی احمد بخارایی و بیژن عبدالکریمی روشن‌فکری ایرانی به میزبانی رسانه‌ی گفت‌وگومحور «آزاد» احمد بخارایی: در این مناظره به این موضوعات پرداختم: با توجه به این ویژ‌گی‌های روشنفکری، ما در ایران روشنفکر معروف، انگشت‌شمار داریم: برخوردار از عقل گفتمانی رویکرد فرادینی آلترناتیو و بدیل‌ساز نوجو معطوف به تجربه برخوردار از اندیشه‌ی معطوف به کنش در سه سطح: اعتراض، تغییر و برساخت! در ایران، انبوهی از روشن‌گرها (Illustrative) داریم که هر یک مقداری از روشن‌فکری برخوردارند و به اندازه درک‌شان از واقعیت، تلاش می‌کنند و قابل احترامند نه آن‌که کنش‌شان، "ننگین" قلمداد شود به گونه‌ای که دکتر عبدالکریمی برای توصیف موضع روشنفکران در جنگ حماس و اسرائیل مدعی شده است! توده و مردم، هذیان‌گو نیستند (برخلاف نظر ایشان) و اهل فهم‌اند چه در مواضع قبلی و چه در موضع‌شان در جنگ حماس و اسرائیل! نقد موضع دکتر عبدالکریمی در تبرئه‌ی حماس در حمله‌ی اخیر به اسرائیل در پانزده مهر که ایشان آن را "واکنشی" و "ناخواسته" قلمداد کرده‌اند! روشنفکر نبودن مدعیان دین‌خو مانند آقایان عبدالکریم سروش و ...