گفت‌وگوی روزنامه آرمان ملی با احمد بخارایی درباره‌ی «قانون عفاف و حجاب» | منتشر شده در ۲۷ آذر ۱۴۰۳ نمایش گزارش دقت! احمد بخارایی: در این مصاحبه گفتم که موضوع اصلاح مصوبه عفاف و حجاب از سوی دولت در ماه‌های آتی، یک امر بی‌معناست زیرا تمام بخش‌های این شبه‌قانون و ضد هنجار، تبعیض‌زا و ضد زن است اما متأسفانه در روزنامه به نحو دیگری منتشر شده. متن گزارش: اینگونه نیست که یک واقعه و رخداد اجتماعی سیاسی را به‌صورت تک بُعدی و بدون در نظر گرفتن آسیبی که به موارد دیگر وارد می‌کند، تحلیل کنیم. از ابتدای مطرح شدن قانون حجاب، جامعه نگاه و انتقادش را به آن مطرح کرد. طبق مثالی که در ابتدا زدم قانون حجاب هم باید در زنجیره طویل اجتماعی بررسی کنیم. اگر مشکلاتی را که بزرگ‌تر از حجاب است نادیده بگیریم و سراغ مشکلات کوچک‌تر برویم حاکمیت از جامعه فاصله خواهد گرفت. اکنون قانون حجاب نه‌تنها مورد انتقاد کسانی است که حامیان حجاب اختیاری نامیده می‌شوند بلکه مورد اعتراض دینداران و برخی مراجع هم قرار دارد. احساس مذهبی‌ها این است که برخی می‌خواهند از موضوع حجاب برداشت‌های سیاسی و سوءاستفاده‌های ابزاری کنند، آنهم در...

احمد بخارایی: عادی‌سازی خشونت و تشدید تبعیض و ناامنی، محصول شبه‌قانون عفاف و حجاب! بیانیه جمع کثیری از جامعه‌شناسان در محکومیت قانون عفاف و حجاب را توفیق داشتم امضا کنم. بیانیه‌ی جمعی از جامعه‌شناسان ایران در اعتراض به مصوبه‌ی عفاف و حجاب در مجلس: تصویب شبه قانون «حمایت از خانواده با ترویج عفاف و حجاب» که برخلاف اصول اولیه فلسفه قانون گذاری است با محتوای مجرم‌پنداری جامعه و تجویز خشونت نسبت به‌ شهر‌وندان از سوی نهاد قانونگذاری که قرار بوده خانه ملت باشد، موجب شگفتی و اعتراض جامعه مدنی و اندیشمندان حوزه‌های مختلف شده است. ما جمعی از جامعه‌شناسان ایران، ضمن تصریح نکات زیر، قاطعانه خواستار ابطال و لغو این فرمان و پایان دادن به استمرار تبعیض و مزاحمت نسبت به خانواده‌های این سرزمین به‌ویژه زنان جامعه؛ در پوشش قانون هستیم. قانون باید بر سازنده یا پشتیبان هنجارهای معقول و رشد دهنده جامعه باشد و هر مصوبه‌ای که موجب تشدید ناهنجاری باشد، فاقد اعتبار قانونی است. این مصوبه به طور آشکار، بیانگر مداخله‌ حکومت و دولت در زیست فردی و حقوق شهروندی ایرانیان بوده و حقوق انسانی آنان به‌ویژه زنان را دچار م...

احمد بخارایی:  ۲۴ آبان ۹۸ بنزین گران شد. از لیتری ۱۰۰۰ تومان به ۱۵۰۰ تومان سهمیه‌ای و ۳۰۰۰ تومان آزاد. بنزین فقط ۵۰۰ تومان سهمیه‌ای و ۲۰۰۰ تومان آزاد گران شد اما بازتاب وسیعی داشت. شهرها خیلی سریع، یکی پس از دیگری اعتراض کردند؛ اعتراضی جدی تؤام با تخریب. برخی مجسمه‌ها و نمادهای سیاسی ـ ایدئولوژیک هم پایین کشیده شدند. فضا امنیتی شد. تعداد زیادی کشته شدند؛ بنا به برخی اقوال حدود ۱۵۰۰ کشته از طرف مردم به دست نیروهای انتظامی ـ امنیتی و بیش از ۵۰۰۰ بازداشتی که برخی بعدها اعدام شدند. چه شد که چنین شد؟ آیا صرفاً گران شدن بنزین به مقدار ۵۰۰ تا ۲۰۰۰ تومان در هر لیتر، عامل اصلی اعتراضات بود و آیا اگر این عامل نبود، جامعه آرام بود؟  آیا جامعه مستعد شورش نبود؟ در یک نگاه جامعه‌شناسانه به نظر می‌رسد گران شدن بنزین همانند جرقه‌ای بود به بشکه‌ی باروت! وجود تبعیض در عرصه‌های اجتماعی ـ اقتصادی، قبل از آن آزاردهنده شده بود. وجود کم‌اعتمادی به نظام سیاسی از سوی مردم، بسترساز بود و نمی‌توانستند پوزخند رئیس‌جمهورشان را در موضوع عدم اطلاع او از گران شدن بنزین باور کنند و نیز نمی‌پذیرفتند که هدف از ...

گفت‌وگوی پایگاه خبری ـ تحلیلی «برهان خبر» با احمد بخارایی درباره‌ی میزان مشارکت در انتخابات ریاست‌جمهوری ۱۴۰۳ | منتشر شده در ۲۶ خرداد ۱۴۰۳ | پخش گفت‌وگو: | بخش ۱ | بخش ۲ | | #احمد_بخارایی: حدود یک ماه قبل در اوایل خرداد ماه ۱۴۰۳ با سایت خبری ـ تحلیلی «برهان خبر» این گفت‌وگو انجام شد. در آن زمان هنوز نامزدهای #انتخابات_ریاست‌جمهوری ثبت‌نام نکرده بودند، بنابراین تحلیل من از میزان احتمالی مشارکت به آن ایام باز می‌گشت. ظاهراً نظام حکم‌رانی با #تأیید_صلاحیت آقای #پزشکیان و به صحنه آمدن #اصلاح‌طلبان (پس از زمان این گفت‌و‌گوی من با سایت برهان خبر) در صدد برآمد تا میزان #مشارکت کم‌تر از انتخابات #ریاست‌جمهوری ۱۴۰۰ نشود!  در این ضبط تصویری به این موضوعات اشاره داشتم: ۱ـ تحلیل #رفتار_رأی‌دهی در #انتخابات گذشته، ۲ـ بحران #مشروعیت ناشی از روند کاهشی #مشارکت_سیاسی، ۳ـ ایدئوژیک و توهم‌گرا بودن نظام حکم‌رانی در دهه‌های گذشته، ۴ـ جامعه‌ی ایران: آشفته‌ی منتظر!، ۵ـ نقد نقش جامعه‌شناسان در ایران، ۶ـ «خود‌انتقاد» نبودن #نظام_سیاسی در ایران، ۷ـ نق زدن صاحبان قدرت و انگشت اتهام را به سمت «دیگری» گرفتن...

 گفت‌وگوی روزنامه‌ی «آرمان امروز» با احمد بخارایی درباره‌ی نسبت سیاست‌های اجتماعی با ساختار و رویکردهای سیاسی | نمایش گزارش | احمد بخارایی: زمانی که از سیاست‌ها و مطالبات اجتماعی برای چهارسال می‌خواهیم صحبت و آن را مرور کنیم، با مسائل اجتماعی مواجه خواهیم شد. امروزه وقتی می‌گویم «مسائل اجتماعی»، فقر، بی‌کاری، اعتیاد، طلاق و … در ذهن ما تداعی می‌شود یا موضوعی نظیر فرار مغز‌ها و مهاجرت افراد غیر نخبه به میان می‌آید. همان‌طور که شاهد هستیم در این مسائل اجتماعی، موضوعات سیاسی و اقتصادی وجود دارد. زمانی ما از فقر و بی‌کاری سخن می‌گوییم عمدتاً مسائل اقتصادی و آن‌جایی که از مهاجرت صحبت می‌کنیم رنگ و بوی سیاسی به خود می‌گیرد، به نحوی که مدیریت کلان، در اداره‌ی جامعه و در بسیاری از موضوعات کارکرد لازم و مناسب را ندارد. بنابراین چهار خرده‌نظام فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی در یک جامعه، در هم تنیده هستند و یک نظام اجتماعی متشکل از این چهار خُرده‌نظام است. ما نمی‌توانیم این‌ها را از یک‌دیگر جدا کنیم و فقط به شکل انتزاعی و در ذهن، قابل تفکیک هستند. این چهار خُرده‌نظام یک برون‌داد دارند و آن...

برگزار شده از سوی انجمن جامعه‌شناسی ایران (با همکاری گروه‌های جامعه‌شناسی صلح، جامعه‌شناسی سیاسی و جامعه‌شناسی تفسیری) به مناسبت « روز جهانی کارگر » در ۱۳ اردی‌بهشت ۱۴۰۳ با حضور: پرویز صداقت، محمد مال‌جو، احمد بخارایی، بی‌تا مدنی و حسن امیدوار  فایل شنیداری:  بخارایی  |  کل برنامه فایل دیداری:  بخارایی  |  کل برنامه احمد بخارایی: سه نگاه به مقوله‌ی کار و کارگر می‌توان داشت که سه «فهم» را به دنبال دارد: «فهم مشاهده‌ای» و توصیفی مانند این که بگوییم در ۱ می سال ۱۸۸۶ فراخوان اعتصاب سراسری کارگران در امریکا برای کاهش ساعت کار از ۱۴ به ۸ ساعت در میان ۱۲۰۰ کارخانه و کشته شدن تعدادی از کارگران معترض توأم با انفجار به وقوع پیوست. یا این‌که گفته شود حقوق کار از سوی سازمان بین‌المللی کار عبارت است از: آزادی انجمنی، حق چانه‌زنی جمعی، ممنوعیت کار اجباری، حذف کار کودکان، عدم تبعیض در استخدام. «فهم تبیینی» مانند این که بگوییم چرا شورای اسلامی کار در ایران که بنا به قانون در کارگاه‌های بیش از ۳۶ کارگر تشکیل می‌شود با اتحادیه یا انجمن کارگری واقعی تفاوت اساسی دارد، ...

| پاسخ به پرسش پایگاه خبری ـ تحلیلی «تجارت نیوز» درباره‌ی ارتباط شرایط نابسامان اقتصادی با آسیب‌های اجتماعی | منتشرشده در ۲ فروردین ۱۴۰۳ | نمایش گزارش | | احمد بخارایی: در جامعه یک مفهوم محوری به عنوان عدالت یا انصاف وجود دارد. البته تعریف عدالت بسیار سخت و دشوار است. اینکه بگوییم هر چیزی در جای خود باشد، تعریف راهگشایی نیست؛ چراکه صرفاً یک تعریف لغوی است. برداشتی که ما از عدالت داریم که توزیع عادلانه‌ای در مقوله ثروت و قدرت میان افراد و شهروندان صورت بگیرد. این یک تعریف کلی است و در جاهای مختلف، مصداق خود را پیدا می‌کند. در آموزش و پرورش، آموزش عالی، اشتغال و همه مواردی که جنبه اقتصادی یا اجتماعی دارند.  ارتباط مستقیم و بدون واسط میان فقر و جرم وجود ندارد. ضریب جینی در ایران سیر صعودی دارد و در حال حاضر نزدیک به ۵۰ درصد است. این یک نقطه‌ی بحرانی است. این ضریب جینی در روستا و شهر تقریباً یکسان است.  در روستا شکاف طبقاتی و نابرابری در درآمد منجر به جرم نمی‌شود، اما همین اختلاف در شهر با افزایش نرخ جرایم ارتباط پیدا می‌کند. چرا که یک واسطه میان فقر و جرایم وجود دارد. حلقه‌ی را...

 گفت‌وگوی خبرآنلاین با احمد بخارایی درباره‌ی نشانه‌های فروپاشی اجتماعی |  نمایش گزارش  |