انتخابات ریاست‌جمهوری ۱۴۰۳ (۲۵): تحلیل نتایج انتخابات در استان‌ها در دور دوم!
احمد بخارایی:
۱ـ بیش‌ترین نرخ مشارکت در استان خراسان جنوبی در حدود ۷۱ درصد واجدان شرایط رأی بود با ۱۳۶هزار برای پزشکیان و ۲۸۴هزار برای جلیلی. رأی بیش از دو برابری جلیلی عمدتاً حکایت از امید محرومان به وعده‌های انتخاباتی دارد.
۲ـ کم‌ترین مشارکت در استان کردستان به میزان ۲۹ درصد بود که پزشکیان ۲۸۴ هزار و جلیلی ۷۶ هزار رأی آوردند. به نظر می‌رسد وعده‌های دو نامزد در این استان، زیاد خریدار نداشت.
۳ـ دومین میزان مشارکت بالا به استان یزد با نرخ حدود ۶۹ درصد تعلق داشت که پزشکیان ۲۵۳هزار و جلیلی ۲۵۵هزار رأی را از آن خود کردند. با توجه به سنت‌گرا بودن نسبی یزدی‌ها، نزدیکی آمار رأی‌ها به هم قابل پیش‌بینی بود.
۴ـ رده‌ی سوم رأی دهی به استان اردبیل با حدود ۶۵ درصد تعلق داشت که پزشکیان ۵۵۶هزار و جلیلی ۱۱۰هزار رأی آوردند. پنج برابر بودن رأی پزشکیان در یک استان ترک زبان قابل فهم است.
۵ـ استان کهکیلویه و بویر احمد با ۶۵ درصد مشارکت در رده‌ی چهارم مشارکت قرار داشت که پزشکیان ۱۷۴هزار و جلیلی ۱۹۹هزار رأی آوردند. رأی بیش‌تر جلیلی حاکی از امید بستن قشرهای آسیب‌پذیر به شعارهای معیشتی ایشان بود.
۶ـ رده‌ی پنجم در میزان مشارکت بالا به استان قم با نرخ حدود ۶۴ درصد مربوط بود که پزشکیان ۱۶۴هزار و جلیلی ۳۶۹هزار رأی به دست آوردند. رأی تقریباً دو و نیم برابری جلیلی در قم حکایت گرایش ولایت‌مدارانه و ایدئولوژیک دارد.
۷ـ و اما در استان تهران شاهد حدود ۳۹ درصد مشارکت با دو میلیون و ۱۹۶هزار رأی برای پزشکیان و یک میلیون و ۷۷۳هزار برای جلیلی بودیم که آراء پزشکیان ناظر بر مطالبه‌گری سیاسی ـ اقتصادی و آراء جلیلی آمیخته‌ای از سنت‌گرایی دینی و نیز امید بستن به مواضع معیشتی است.
۸ـ نتیجه‌گیری: درصد قابل توجهی از آراء آقای سعید جلیلی از جانب محرومانی بوده است که لزوماً جنبه‌ی ایدئولوژیک و اعتقادی نداشته و زلف‌شان با زلف جلیلی، گره نخورده است. بنابراین این دسته از مردم مستعد اعتراض نسبت به اوضاع معیشتی‌شان، اگر سامان نیابد هستند. از سوی دیگر عمده‌ی رأی دهنده‌ها به آقای مسعود پزشکیان در شهرهای بزرگ بسا به طبقه‌ی متوسط و بالا تعلق داشته است که خواهان اصلاحات زیربنایی در عرصه‌ی سیاسی ـ اقتصادی هستند و الا متعرض نامزد محبوب و منتخب خود خواهند شد. همه‌ی این‌ها در کنار آن بیش از پنجاه درصدی که رأی ندادند و عمدتاً «تحول‌جو» هستند در آینده‌ی نزدیک، جامعه و نظام حکم‌رانی را با انبوه مطالبات به حق روبه‌رو خواهد ساخت. در این میان اگر جناب پزشکیان با قوای مقننه و مجریه و نهادهای زیرمجموعه‌ی رهبری و نیز با نهادهای اطلاعاتی و امنیتی وارد چانه‌زنی نشود راه به جایی نخواهد داشت و بسا پس از گذشت یک سال دیگر شاهد فوران اعتراضات باشیم.
این روزها خبرهای خوبی از قوه‌ی قضاییه به گوش نمی‌رسد مبنی بر این‌که حکم اعدام برای یک فعال کارگری به نام خانم شریفه محمدی صادر شده و نیز استاد اخراجی دانشگاه تهران یعنی دکتر محسن برهانی را بازداشت و نیز احکام سنگین دیگری را برای معترضان خیزش مهسا امینی صادر کرده‌‌اند. این‌ها جامعه را به تب چهل‌درجه نزدیک می‌کند!
