نشست «ضرورت بینش اجتماعی در شکل‌گیری جنبش‌های تغییرخواه»

با حضور: احمد بخارایی، تورج اتابکی، کیومرث اشتریان

احمد بخارایی: حدود چهار ساعت در کلاب‌هاوس پیرامون ضرورت «بینش» داشتن در مسیر «تحول‌جویی» در ایران ۱۴۰۲ و نیز پیرامون «درس‌هایی که از انقلاب ۵۷ نیاموختیم!» بحث داشتیم. در این گفت‌و‌شنود اشاره داشتم به:

  1. درگیری تاریخی ذهن ما با «دو‌گانه‌ها»ی خانمان‌برانداز از عباس میرزا، ولیعهد فتحعلی‌شاه تا علی شریعتی و محمد خاتمی و اینک اسارت در «دوگانه‌ی: اصلاح و براندازی».
  2. گزینه‌ی برتر در میان احتمالات آتی در فضای سیاسی ایران با عنوان «تحول‌جویی» با هفت ویژگی که متمایز کننده از «اصلاحات» و «براندازی» است.
  3. ویژگی‌های «تحول‌جویی»:
    • «پروسه»‌ای و زمان‌بر بودن و نه سریع و خشن به شیوه‌ی براندازان.
    • اثرگذاری عناصر «خارج از مرزها و نیز داخلی» در مسیر تحول‌جویانه و نه صرفاً توجه به عناصر داخلی بنا به نگاه اصلاح‌طلبانه.
    • دربردارنده‌ی برخی افراد که «بازاندیشی» کرده‌اند در سه کمپ: سنت‌گرا، اصلاح‌طلب و برانداز حول محور «عدالت اجتماعی» به گونه‌ای که «تجمیع نوین» صورت پذیرد.
    • جوشش از درون افراد توأم با «بینش».
    • معطوف به «ساختارها» فراتر از اصلاح‌طلبی رایج.
    • «دیالکتیکی» بودن و دربردارنده تنوعات فکری، اجتماعی و سیاسی.
    • در جهت تغییر «ماهیت و محتوا»ی عناصر اجتماعی، حقوقی و سیاسی ضمن حفظ «قالب» سیاسی.
  4. ویژگی‌های «جنبش اجتماعی» و شرایط پیدایش آن.
  5. درس‌هایی که از انقلاب ۱۳۵۷ در ایران «نیاموختیم» به تفکیک شش مؤلفه‌ی: معرفتی، روشی، فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و سیاسی، از جمله:

    • تفسیر سیاسی و انقلابی از شیعه توسط علی شریعتی به تقویت شیعه نینجامید،
    • نیاموختیم که فساد مالی موجب سقوط شاه شد و خویشاوند و گروهک‌سالاری و فساد را تداوم بخشیدیدم،
    • نیاموختیم که گفتمان «قهری» قبل از انقلاب به «صلح» نینجامید و آن را تداوم بخشیدیم،
    • رهبری «فقها» در انقلاب موجب برقراری عدالت اجتماعی نشد،
    • مداخله‌ی «آمریکا» در سال ۱۳۵۶ به نفع انقلابیون، موجب توسعه‌ی سیاسی نشد،
    • نیاموختیم که امتیازات دیرهنگام شاه به مخالفان در سال‌۵۷ از سقوط شاه جلوگیری نکرد تا اینک هوشیار باشیم،
    • دموکراسی و همه‌پرسی در ۱۲ فروردین ۱۳۵۸ موجب تثبیت دموکراسی نشد،
    • اختیارات نامحدود شاه و تربیت «بله‌قربان‌گوها» موجب نزدیکی ملت به دولت نشد و اینک هم نمی‌شود،
    • ... و درس‌های دیگر که نیاموختیم و در «دام تاریخ» گرفتار شده‌ایم!

لطفاً بشنوید و نقد کنید. سپاس