اعتیاد و انزوای اجتماعی ـ سیاسی
نگاهی مفهوم‌گرايانه به يكی از عميق‌ترين آسيب‌های اجتماعی در ايران
📰 مطلب منتشر شده در روزنامه‌ی اعتماد، شماره‌ی ۴۱۴۳ابتدا بخوانید آنچه را که در نوشتار اصلی بود اما در روزنامه اعتماد، چاپ و منعکس نشد:
- در دنیا از هر صد نفر، پنج نفر اعتیاد دارند اما در ایران تقریبا از هر هشتاد نفر، پنج تن معتادند یعنی ۶/۲ درصد کل جمعیت تقریبا برابر پنج میلیون نفر … ایران رتبه‌ی چهارم در مصرف مواد صنعتی و رتبه اول در مصرف تریاک در دنیا را دارد … در سال ۱۳۸۸ در بین دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی تهران، ۲۵ درصد قلیان، ۱۸ درصد سیگار، ۱۲ درصد مشروبات الکلی و ۱ درصد شیشه و کراک مصرف کرده بودند. در سال ۱۳۹۰ تعداد معتادان، سه میلیون و سیصد هزار براورد شده بود که ۵۲ درصد تریاک، ۲۶ درصد شیشه و ۱۵ درصد کراک مصرف می‌کردند. پنجاه درصد زنان معتاد در آن سال، مجرد بودند و میانگین سنی‌شان ۲۷ سال بود. در سال ۱۳۹۴ گزارش شد که در محیط‌های صنعتی هم مصرف مواد، افزون شده‌است به گونه‌ای که در محیط‌های صنعتی اصفهان ۲۵ درصد کارکنان اعتیاد داشتند که ۱۰ درصدشان، مواد مخدر صنعتی از جمله شیشه و اکستازی و ۱۵ درصدشان مواد مخدر سنتی مصرف می‌کردند.
📑 و اما محورهای مطلب در روزنامه:
… اعضای جامعه وقتی از «خود اجتماعی» بی‌خود شوند احساس انزوا می‌کنند؛ این احساس در پنج مرحله، گام‌به‌گام تشدید میشود …
… گاه فرد ترجیح می‌دهد به جای گفتوگو با خود و استدلال برای خود در قبال ناملایمات پیرامونی، به سفر از حالت طبیعی به دیگر حالت‌ها روی آورد. بنابراین در این مرحله مصرف مواد مخدر، یک مصرف دل‌چسب است زیرا جامعه باعث شده‌است که استدلال و تعقل، اثرگذاری خود را به حداقل ممکن کاهش دهد …
… در تمام تحقیقات اجتماعی رابطه‌ی معناداری بین انزوای اجتماعی و اعتیاد مشاهده شده است …
… بنا به اعتقاد فوکو، «تعاریف اعتیاد و مصادیق آن به غایت با سلطه و هژمونی درآمیخته و ماهیتی سیاسی پیدا کرده‌است.» در یک نظام سیاسی اگر به عاملیت فردی اهمیت داده نشود و اعضای جامعه احساس نکنند که در تنظیم امور و نظم اجتماعی دخالت جدی می‌توانند داشته باشند کم‌کم به سوی انزوای اجتماعی روی می‌آورند و این آغازی برای اعتیاد است …
… هر قدر فضای سیاسی بسته‌تر باشد امکان مشارکت سیاسی ـ اجتماعی کاهش و متعاقباً انزوای اجتماعی و بیگانگی از جامعه افزایش می‌یابد. انزوای سیاسی ناشی از سه دسته عوامل در سه سطح خرد، میانه و کلان است که به ترتیب عبارتند از: کاهش مشارکت اجتماعی ـ سیاسی در داخل، افزایش انزوای سیاسی در منطقه و انزوای سیاسی در سطح بین‌الملل …
… انزوای سیاسی در دنیای پرتلاطم ارتباطات بین‌المللی و در دهکده‌ی جهانی، به ناپویایی اقتصادی و فضای غیر مشارکتی دامن می‌زند و اینها جزء متغیرهای ساختی در ایجاد انزوای اجتماعی‌اند …
… ایران ما حال و روز خوشی ندارد که طی ۱۲ سال تا ۱۳۹۵مصرف کراک در بین معتادانش از تقریباً سه درصد به ۲۰ درصد و مصرف شیشه به ۲۸ درصد مواد مخدر رسیده‌است و زنان معتادش با افزایش صددرصدی به حدود ۱۰ درصد کل معتادان افزایش یافته‌اند که عمدتاً مصرف‌کننده‌ی مواد مخدر صنعتی‌اند. گویا ایران، خود «معتاد» است!
