مسئله‌ی اصلی ما در ایران، وجود پرقدرت "دیکتاتوری فرهنگی" است!
سمپوزیوم ملی «مسئله‌ی اجتماعی ایران»
گرامی‌داشت روز ملی علوم اجتماعی و دکتر غلام‌حسین صدیقی
"پرسش اصلی و مشترک از همه‌ی سخن‌رانان: مهم‌ترین مسئله در جامعه‌ی امروز ایران چیست؟"
| احمد بخارایی: در این نشست، توضیح دادم که مسئله‌ی اصلی ما در ایران، وجود پرقدرت "دیکتاتوری فرهنگی" است!
| سخن‌رانان به ترتیب ارائه:
سعید مدنی، شیرین ولی پوری، محمدرضا کلاهی، محمدحسین بادامچی، احمد بخارایی، امین رضا نوشین، محمدرضا پویافر، حسن محدثی، محمد حسن علایی، بیتا مدنی، آیدین ابراهیمی، مهران صولتی، امیر هاشمی مقدم، مسعود زمانی مقدم، لیلا اردبیلی، سید جواد میری، عباس نعیمی جورشری
| دبیر سمپوزیوم:
دکتر عباس نعیمی جورشری
| شنبه ۱۳ آذر ۱۴۰۰ | پخش زنده از اینستاگرام اندیشگاه سازمان اسناد و کتابخانه‌ی ملی ایران
| #احمد_بخارایی: در این کلام کوتاه ۷دقیقه‌ای به این موارد اشاره کردم و گفتم که همه‌ی این موضوعات، عنوان‌هایی هستند برای مطالب مفصلی که هر یک جای بحث دارد:
۱ـ این‌که یک سخن‌ران محترم در این سمپوزیوم به لزوم #اصلاح_قانون_اساسی به عنوان مهم‌ترین موضوع اشاره کرده‌اند در اصل، چشم‌پوشی ایشان از «ساختارها» در «سطح کلان» است و اصلاح #قانون_اساسی شبیه به «روی شاخه نشستن و شاخه را از بن بریدن» است که غیر قابل اجرا و نقض غرض است. پس سطح تحلیل را باید به «سطح کلان» برد …
۲ـ این‌که سخن‌ران محترم دیگری در این نشست، «نبود دموکراسی» را مسئله‌ی اصلی دانستند در اصل به «متغیر اصلی» کم‌توجه بودند چرا که اگر «ناآگاهی» در #جامعه زیاد باشد تجمیع این «ناآگاهی‌ها» هم می‌شود: «ناآگاهی»! بنابراین «#دموکراسی» و #رأی اکثریت نمی‌تواند موضوع اصلی باشد بل‌که مسئله‌ی «نبود دموکراسی» در مرحله‌ی «میانجی و متغیر واسط» می‌تواند محل بحث به عنوان «مسئله» باشد. لازم است «مسائل» را در جایگاه «متغیر مستقل» یعنی «علت اصلی» جست‌وجو کنیم نه در جایگاه «متغیر میانجی» …
۳ـ بر اساس نگاه «پارسونزی» همان‌گونه که در یک نظام کارآمد، #خرده‌نظام_فرهنگی در رأس خرده‌نظام‌ها قرار دارد در یک نظام ناکارآمد هم «خرده‌نظام فرهنگی» در رأس است که اسمش را می‌گذارم: «#دیکتاتوری_فرهنگی» …
۴ـ یک «دیکتاتوری فرهنگی» به ترتیب بر دو خرده‌نظام دیگر یعنی «سیاسی» و «اقتصادی» در سه سطح خرد، میانه و کلان اثر‌گذار است که این سه خرده‌نظام در سه سطح مذکور، مجموعاً ۹ حالت را ایجاد می‌کنند که مجموع آن حالات، همان #نظام_اجتماعی ناکارآمد کنونی در ایران است …
۵ـ وجود «دیکتاتوری فرهنگی» در خانه‌ی شماره ۱ جدول حالات ۹گانه به عنوان مثال عامل رخ‌نمایی مسائل در خانه‌ی شماره ۹ با ویژگی «اقتصادی در سطح خرد» است مانند فروش یک بشکه نفت به ژاپن با ۱۴ دلار تخفیف در هر بشکه به علت وجود تخاصمات برون‌مرزی ناشی از نگاه #ایدئولوژیک به جای تخفیف ۱۴ سنت در گذشته! این یعنی حراج بیت‌المال در شرایط «حاکمیت دیکتاتوری فرهنگی» …
۶ـ تمام خانه‌های ۹گانه در جدول در یک ماتریس همبستگی به سر می‌برند و خانه‌ی شماره‌ی ۱ یعنی «دیکتاتوری فرهنگی» علت‌العلل رخ‌داد‌‌ها و مسائل در ۸ خانه بعدی است …
۷ـ خروجی اجتماعی این «دیکتاتوری فرهنگی» موارد عدیده‌ای است از جمله: نومیدی نسبت به آینده و فرار انسان‌ها از کشور و کاهش شدید و بی‌سابقه‌ی نرخ رشد جمعیت تا ۰/۶ درصد در جامعه‌ای که #خانواده نقش پر‌رنگ فرهنگی داشته و هم‌چنان مسائل پهن‌دامنه در حال تولید است …
۸ـ علت‌های چهار‌گانه‌ی رخ‌نمایی این پدیده آسیب‌رسان عبارتند از: در مقام «علت فاعلی»، این «دیکتاتوری فرهنگی» ریشه‌ی تاریخی در #ایدئولوژی_مذهبی و نیز در تعصبات قومی دارد. در مقام «علت صوری»، این «دیکتاتوری فرهنگی» به «اشکال» گوناگون از جلوگیری نشر کتاب و آثار گرفته تا اجبار در نوع پوشش و لباس تا اعمال تهدید و تحدید از سوی مقامات وابسته در دانشگاه‌ها تا حضور پلیس ضد شورش در کف خیابان و نیز کشتن افراد در زندان‌ها و … جلوه‌گر بوده است. در مقام «علت محتوایی»، این «دیکتاتوری فرهنگی» در خرده‌نظام‌های سیاسی، اقتصای و نهایتاً در مجموع نظام اجتماعی، بازتولید شده است و یک استوانه‌ی چرخشی ناکارآمد در چهاردهه‌ی اخیر، قوام یافته است. در مقام «علت غایی»، این دیکتاتوری فرهنگی» دارای پی‌آمدهایی مانند تعرض به جان و مال زندانیان و فراری دادن انسان‌ها از کشور و نومیدی نسبت به آینده بوده است …
۹ـ شکاف اقتصادی طبقاتی آزار‌دهنده در جامعه‌ی امروز ما متکی بر رانت موجود در نظام اجتماعی برآمده از «یکتاتوری فرهنگی» و تفسیر مذهبی از «#مالکیت» است که عرصه را بر جامعه تنگ و نفس‌گیر کرده است …